Original War - Opis gry
Gra Original War, to drugie dziecko czeskiej firmy Altar Interactive (póżniejsze Altar Games). Stanowi ona oryginalne połączenie gatunku RTS z elementami RPG, cechuje się nieliniową fabułą, poniekąd zainspirowaną bardzo popularną książką Wolfganga Jeschke "Ostatni dzień stworzenia". Pierwszy raz przedstawiona została w trakcie odbywających się 11-13 maja 2000 targów E3 2000 w Los Angeles Convention Center. Wydana została oficjalnie 15 czerwca 2001, z ramienia Virgin Interactive (rok później przejętego przez Titus Software, który zajął się późniejszymi wydaniami gry). W Polsce OW swoją premierę miało 17 października 2001, w ramach serii eXtra Gra wydawanej przez CD Projekt pod hasłem "oryginały tańsze niż piraty". Miesiąc później, 3 grudnia 2001, gra pojawiła się we Francji i USA.
Nagranie: Daniel 'zoNE' Gabryś
Oficjalnie Original War wydane zostało w 9 językach: polskim, angielskim, francuskim, czeskim, niemieckim, włoskim, hiszpańskim, rosyjskim oraz japońskim. Początkowo tłoczone na dwóch krążkach CD, w późniejszym czasie w Czechach miało także swoje gazetowe wydania DVD. Klasyfikacja wiekowa zależnie od kraju różniła się od siebie i wyglądała następująco dla poszczególnych systemów oceny: PEGI: 18+ (ze wskazaniem elementów dyskryminacji), ESRB: Teen (13+), ELSPA 11+, USK 12 oraz OFLC M15+ (Q98555619). W Polsce gra na premierę wyróżniała się bardzo niską ceną 29.90zł (za sprawą serii eXtra Gra). W Czechach natomiast gra na premierę wydawana była w cenie 899 Kč - co po kursie walut z tamtego okresu stanowiło równowartość 99zł (w późniejszym wydaniu Game4U 299 Kč - 33zł), w UK £29.99 - 179zł, Francji 300F - 170zł, Niemczech 79.99 DEM - 152zł, Australii AU$79.95 - 165zł, a w USA $20 - czyli 82zł (w ramach serii Anytime anywhere 20bucks). Dla polskiego gracza stanowiła więc nie lada gratkę.
Rozgrywka
Od strony rozgrywki autorzy świetnie połączyli gatunek RTS (strategicznej gry czasu rzeczywistego) z elementami zaczerpniętymi z gier RPG (Role-playing game) - jak np. szczątkowy, ale ciekawy rozwój postaci. Gra toczy się w czasie rzeczywistym i podobnie jak w innych tytułach tego typu, skorzystać możemy w niej z aktywnej pauzy, jednak w przeciwieństwie do nich, tutaj najcenniejszym zasobem są ludzie, którzy od samego początku stanowią zasób mocno deficytowy. Każda z postaci ma swoje własne imię, nazwisko, stopień, indywidualny wygląd czy statystyki, które z czasem będziemy rozwijali w konkretnych dziedzinach - co jeszcze bardziej pozwoli nam się zżyć fabularnie. Będzie nam także dane walczyć ramię w ramię z naszymi przodkami małpoludami (niczym w książce "Ostatni dzień stworzenia"), oswajać mastodonty, tygrysy szablozębne czy kłusować na inne prehistoryczne gatunki zwierząt. Podstawowymi surowcami w grze są m.in.: skrzynie - służące do budowy bazy oraz pojazdów, ropa - jako podstawowy zasób energetyczny i syberyt - czyli najważniejszy wysokoenergetyczny minerał - zwany przez Rosjan także alaskitem - o który toczy się cała ta batalia.
Screen
Oddamy się tutaj zarówno rozbudowanej, nieliniowej fabule przeznaczonej dla jednego gracza oraz trybowi wieloosobowemu - niegdyś świadczonemu za pośrednictwem oprogramowania GameSpy Arcade - obecnie będącemu wbudowaną częścią gry. Nie ukrywając, tytuł posiada swoje błędy, jednak mimo upływu lat nadal jest rozwijany i dzięki patchom społecznościowym bardzo szybko są one łatane. Wraz z łatkami, do gry dodany został także tryb Skirmish, a sama społeczność przez lata tworzyła modyfikacje, które obecnie liczone są w liczbie ponad 100.
Fabuła
Gdy w 2001 roku pierwszy raz dostaliśmy do rąk Original War, z pudełka witało nas następujące wprowadzenie:
"Po zakończeniu Zimnej Wojny, Rosja całkowicie straciła znaczenie na międzynarodowej arenie. Szansą na odzyskanie wpływów i potęgi jest nowo odkryty minerał - syberyt. Jego złoża znajdują się jedynie na skutych lodem obszarach Syberii. Ten nowo odkryty pierwiastek może być stosowany jako bardzo tanie i niezmiernie wydajne źródło energii.
Stany Zjednoczone zaczynają działać. Używają eksperymentalnej maszyny, aby wysyłać komandosów w odległą przeszłość. Na wyprawę w jedną stronę rusza oddział jednostek specjalnych z misją przetransportowania syberytu na tereny obecnej Alaski..."
Screen
Jak możemy z niego wyczytać, cała historia toczy się wokół Stanów Zjednoczonych oraz Rosji i takie właśnie dwie kampanie (USA oraz ZSRR) będziemy mieli do dyspozycji. W planach była także kampania arabska, jednak z racji trudnej sytuacji wydawcy, który był na skraju upadłości, gra musiała zostać wydana wcześniej, przez co autorzy nie mieli czasu na jej dokończenie. Z tego też powodu w grze czeka na nas po 15 misji podstawowych dla danej nacji, jak i po 4 dodatkowe wynikające z dalszego rozwidlenia fabularnego. Łącznie do przejścia mamy 38 misji. Jak wcześniej wspominałem, cała fabuła jest nieliniowa, przez co możemy je przechodzić na wiele sposobów, docierając do różnych alternatywnych zakończeń, uważając jednak na każdą naszą decyzję, gdyż te mają wpływ na dalszy przebieg fabuły. Zadania same w sobie są wymagające. Nie należy się jednak martwić, gdyż do dyspozycji mamy aż 3 poziomy trudności, dzięki czemu ten możemy dostosować do naszych własnych predyspozycji. Średni czas przejścia całej fabuły to około 17 godzin, natomiast w przypadku speedrunerów każdą z kampanii przejść można w około 1:30 godziny. Jeżeli jednak chcemy poznać każdy z aspektów naszej ukochanej gry, to spokojnie zapewni ona nam rozrywkę nawet na 60 godzin.
Głównymi bohaterami kampanii podczas trybu fabularnego są:
Screen
John MacMillan - główny bohater kampanii amerykańskiej, 33-letni amerykański żołnierz. W pełni oddany swojemu krajowi, który bardziej od własnego życia ceni oddanie armii i jej posłuszeństwo. Jak wspomina, na wojnie powinni być ludzie tacy jak on, czyli samotni.
Screen
Jurij Iwanowicz "Burłak" Gorki - główna postać u Rosjan. 29-letni zawodowy mechanik trzeciej kategorii o kryptonimie "Drozd 5". O jego rodzinie nie wiemy nic, poza tym, iż ma brata.
Odkrywając urządzenie obcej cywilizacji zwane jako EON/CZAPA, amerykańscy naukowcy doszli do wniosku, iż mają do czynienia z najprawdziwszym wehikułem czasu, zasilanym nikomu dotąd nieznanymi kryształami. Za jego pomocą mogliby wymazać z przeszłości wszystkie niechlubne oraz tragiczne wydarzenia i dać światu całkowicie nowy początek. Niestety większość paliwa, potrzebnego do działania urządzenia, została zużyta w czasie testów (w latach 1920-1925), pozostawiając jedynie jego niewielką ilość, wystarczającą na jedną podróż. W 2004 roku rząd USA postanowił, iż wykorzysta tę ostatnią podróż, aby wysłać swoich żołnierzy w przeszłość. Głównym celem tej wyprawy byłoby zdobycie głównych złóż syberytu oraz przetransportowanie go na ówczesne tereny Ameryki - istniejącą w tamtym czasie drogą lądową. Jakież zdziwienie było na twarzach Amerykanów, gdy dowiedzieli się, że w przeszłości są również Rosjanie.
Screen
Screen
Rosjanie ci wyruszyli do przeszłości kilka lat po Amerykanach, po odkryciu na terenach Alaski dziwnych minerałów, które w ich czasach zostały nazwane alaskitem. Odkryli oni, iż urządzenia, które zostały znalezione, są dziełem Amerykanów. Co najdziwniejsze pochodzą z czasów, gdy drogę z Syberii na Alaskę można było przejść drogą lądową, czyli sprzed 2 mln lat przed naszą erą. Rząd rosyjski, będąc tym razem w posiadaniu EONa (nazwanego u nich jako "CZAPA"), wysłał kontyngent żołnierzy, aby obronić złoża alaskitu i dzięki temu zapewnić ten bogaty minerał dla Rosji, udaremniając przy okazji amerykańską kradzież. Rozpoczyna się więc tytułowa "pierwotna" wojna.
Grafika
Poza oryginalną międzygatunkowością oraz nieliniową fabułą, gra cechuje się także oryginalną grafiką, wyróżniającą się na tle konkurencji. Twórcy zdecydowali się tutaj na wykorzystanie tzw. grafiki pseudo-3D (dwuipółwymiarowej). Przy pomocy rzutu izometrycznego i sprite’ów, gra tworzy złudzenie trójwymiarowości, przy okazji nie starzejąc się tak graficznie, jak inne tytuły 3D z tego okresu.
Współcześnie po aktualizacjach gra wspiera zarówno stare oraz nowe systemy operacyjne jak i wprowadza wsparcie dla wyższych rozdzielczości. Dla miłośników handheldów, Original War jest "grywalne" jeżeli chodzi o kompatybilność z urządzeniami typu Steam Deck.
Dźwięk
Muzyka oraz udźwiękowienie także są bardzo mocnymi stronami tej produkcji - szczególnie w polskiej wersji językowej. Za muzykę odpowiedzialny był Michal "Čombe" Pavlíček - czeski kompozytor, gitarzysta i piosenkarz. W dubbingu natomiast odnajdziemy bardzo znane nazwiska (szczególnie w polskiej oraz francuskiej wersji językowej), które swoją pracą spowodowały, że w niektórych krajach gra zyskała status kultowej.
W polskiej wersji głosów użyczyli m.in.: Jarosław Boberek, Marek Barbasiewicz, Jacek Braciak, Ilona Kucińska-Boberek, Mieczysław Morański, Andrzej Precigs, Paweł Szczesny, Brygida Turowska-Szymczak, Piotr Warszawski, Andrzej Blumenfeld, Andrzej Butruk i Rafał Maćkowiak. Francuskiego dubbingu - również wysoko ocenianego - dokonali aktorzy znani m.in. z francuskiej wersji językowej Matrixa. Angielski dubbing natomiast, mimo że dla Europejczyków odbiegał od lokalnych wersji, wśród native speakerów uznawany był za klimatycznie wzorowany na starych filmach wojennych.
Ocena
Podsumowując, jak wskazywało wiele recenzji, gra była bardzo "oryginalna" pod względem zarówno fabularnym, graficznym oraz dźwiękowym. Miała swoje minusy, jak i wiele plusów. Wielokrotnie wysoko oceniana nie tylko w polskich mediach, zajmując m.in. 3. miejsce w zestawieniu najwyżej ocenianych na Steam gier z roku 2001 (z nota 94% pozytywnych ocen), czy zbierając oceny 100% w czasopismach takich jak Click!, Komputer Świat Gry czy w serwisie PPE. Średnia wszystkich znanych mi ocen jakie udało mi się zebrać z 55 czasopism oraz portali z całego świata wynosi natomiast 78,38% (pozostawiając nawet skrajne oceny). Co już samo w sobie mówi o jakości produkcji.
Nagranie: Daniel 'zoNE' Gabryś
Gdy jednak dodamy do tego, że w Polsce grę na premierę można było kupić w dużym pudełku za jedyne 29.90zł (gdzie w tym okresie ceny gier AAA wahały się między 129 a 149zł) i za $20 w USA, dodatkowo często występowała w czasopismach (w Polsce był to m.in. Play, Świat Gier Komputerowych, Gry Komputerowe czy w Czechach Score) oraz licznych seriach budżetowych (w Polsce eXtra Klasyka, Tanie Granie, w Niemczech redfly, Francji White Label, Objectif Jeux czy w UK Soldout), to gra była świetna nie tylko pod względem jakości, ale także w stosunku jakości do prezentowanej ceny.
Obecnie grę zakupić można w większości dużych sklepów z cyfrowymi wydaniami - czasami nawet w promocyjnej cenie sięgającej zaledwie 1zł, czyli za równowartość anegdotycznej "puszki Coca-Coli" z lat '90. Myślę, że w tym przypadku z czystym sumieniem mogę polecić tę grę każdemu, kto jeszcze nie miał z nią styczności, a byłby nią zainteresowany, jak i każdemu fanowi strategii.
